11. Sınıf 1.Dönem 1. Sınav Soruları

HADİS SORULARI

*Hz. Muhammed’in Beşeri yönünü gösteren ayeti manasıyla yazınız.

____________________________________________________________________

De ki ben de sizin gibi bir insanım ,bana ancak ilahınızın bana tek bir ilah olduğu vahyediliyor.

*Hz. Muhamed’in peygamberlik yönünü gösteren ayeti manasıyla yazınız.(Fussilet 6)

____________________________________________________________________

Kendilerine peygamber gönderilenlere mutlaka soracağız.Peygamberlere de elbette soracağız.

*Peygamberimizin sünnetlerinden beş tanesini yazınız.

Tevhid , 5 vakit namaz , cihad , adalet , haksızlık karşısında susmaması , tebliğ …

*”Eferaeyte…” diye başlayan ayetin devamını manasıyla beraber veriniz.

____________________________________________

Arzularını edineni görmüyor musun?

*”men yudıi” diye başlayan ayetin devamını manasıyla beraber yazınız.

__________________________________ Kim rasüle itaat ederse Allaha itaat etmiş olur

*Hadis ilmi ne demektir?

Hadis ilmi , Hz. Peygamberle ilgili rivayetleri senet ve metin yönüyle inceleyen , hadisleri değişik yönleriyle değerlendiren ve bu değerlendirmenin usul ve kaidelerini belirleyen ilim dalıdır

*Rivayetü’l Hadis ne demektir?

Rivayetü’l Hadis ilmi , Hz. Peygamberin söz , fiil ve takrirleriyle ilgili rivayetlerin belirlenmesini ve sonraki nesillere aktarılmasını konu edinmiştir.

*Dirayetü’l hadis ne demektir?

Dirayetü’l hadis ilmi hadisin sened ve metninin incelenmesi ile ilgili kuralları tespit eder ve hadisin gerçekten Peygambere ait olup olmadığını ölçülerini belirler.

Hadis ilminin amacı nedir?

Hadis ilminin amacı , Hz. Peygamberin söz , fiil ve takrirlerini , ahlak ve vasıflarını doğru olarak tespit edip sonraki kuşaklara aktarmaktır.

*Hadisin sözlük ve kavram anlamlarını yazınız

Hadis kelimesi sözlükte yeni olan , sonradan meydana gelen , söz ve haber anlamlarında kullanılır.Ancak hadis ilim dalı haline geldikten sonra bu kavram Hz. Peygamberin sözleri , fiilleri , ve taklitleri olarak tarif edilmiştir.

*Sünnetin sözlük ve kavram anlamlarını yazınız.

Sünnet sözlükte yol , gidişat, hal , tavır , yaşam biçimi , çığır , kanun gibi anlamlarda kullanılmaktadır……………………………………………………………………………………………………………………………………..

*Ravi nedir?

Hadisi senedi ile usulune uygun olarak nakleden kimseye denir.

*Rivayet-Mervi ne demektir?

Rivayet : Hz. Peygambere ait söz , fiil , ve taklitleri nakletme , aktarmak demektir.

Mervi : Aktarılan habere ise mervi denir.

*Senet- isnad ne demektir?

Senet terim olarak hadisi nakleden ravilerin isim zinciridir.

Senette yer alan raviler zinciri ile sözü rasülüllaha kadar dayandırmaya ise isnad denir.

*Metin nedir?

Metin , hadiste raviler zincirinden sonra gelen , Hz. Peygamberin sözünün yer aldığı kısımdır.

*Tarik nedir?

Tarik sözlükte yol anlamındadır.Bir hadis terimi olarak senetteki ravilerin isimlerinin sırasıyla zikredildiği kısma tarik denir.

*Tabaka nedir?

Tabaka aynı dönemde yaşamış birbirine yaşça yakın olan ravilerin oluşturduğu gruplara denir.Örneğin ; sahabe tabakası , tabiin tabakası gibi.Ayrıca hadis kitapları da özelliklerine göre tabakalar şeklinde tasnif edilmiştir.

*Cerh nedir?

Cerh sözlükte yaralamak kınamak anlamındadır.Hadis terimi olarak bir ravinin adalet ve zabt yönünden eksik olduğunun ,bu nedenle de rivayetlerin kabul edilemeyeceğinin belirlenmesidir.

*Ta’dil nedir?

Ta’dil sözlükte doğrultmak , düzeltmek, bir kimsenin suçsuzluğunu açıklamak , adaletini bildirmek anlamındadır.Hadis terimi olarak ravinin adalet ve zabt sıfatlarını taşıdığını,rivayetlerinin güvenilir olduğunu belirlemektir.Ta’dil edilmiş ravi ,siga ,sebt ve hüccet gibi olumlu vasıfları alınır.Ravilerin bu yönleriyle araştırılıp tetkik eden ilme cerh ve ta’dil ilmi denir.

*Metain –i aşere ne demektir?

Bir ravinin güvenilmez olduğunu gösteren on hususa denir.Bu on kusurun beşi ravinin adaleti beşi de zaptıyla ilgilidir.

A-)Ravinin adaleti ile ilgili olan tenkit noktaları

1-Ravinin hadis rivayetindeki yalancılığı

2-Ravinin günlük hayatında yalancılıkla itham edilmesi

3-Ravinin İslam’ın emir ve yasaklarına uyma konusundaki gevşekliği

4-Ravinin yeterince tanınmaması

5-Ravinin bid’at ehlinden olması

B-)Ravinin zaptıyla ilgili olan tenkit noktaları

1-Ravinin rivayetlerinde çok yanlış yapması

2-Ravinin dikkat etmesi gereken yerlerde gaflet göstermesi

3-Ravinin hadisin sened ve metninde doğru sanarak hata yapması

4-Ravinin sika(güvenilir) ravilerden birine muhalif olarak rivayette bulunması

5-Ravinin hafızasının zayıf olması

Hz.Muhammed’in Beşeri Yönü

Hz.Muhammed’in Beşeri Yönü

Allah(cc) ,peygamberini insanlar arasından seçmiş ve buyruklarını onlar vasıtasıyla insanlara iletmiştir.Dolayısıyla bütün peygamberler Allah’ın emirlerini insanoğluna ulaştırmakla görevli seçkin birer beşerdirler.Bütün beşeri özelliklere sahip Hz.Muhammed(sav)de Allah’ın insanlara indirdiği son ilahi kitap olan Kur’an-ı Kerim’i insanlara tebliğ eden ve dinin kendisiyle tamamlandığını son peygamber (hatemü’l enbiya) dir.O halde insanları doğruya ve iyiliğe çağıran,pek çok öğüt ve emirlerle dolu olan bu son ilahi mesajı insanlara ulaştıran Hz.Muhammed’in Müslümanlar için taşıdığı önem ve anlamın iyi bilinmesi gerekir.

Hz.Peygamberin insani yönlerini vurgulayan pek çok ayet vardır.Kur’an’da;

onun üzülmesi veya sevinmesi,acele etmesi ya da sabretmesi,hata etmesi veya isabet insani niteliklerine işaret eden pek çok ayet mevcuttur.Örneğin,

bir ayet mealinde şöyle buyrulmuştur; ‘’De ki:Ben(Allah’ın) elçilerin(in) ilki değilim ve(onların tümü gibi) ben de bana ve size ne olacağını bilemem,sadece bana vahyolunana uyuyorum çünkü ben sadece açık bir uyarıcım.’’

Hz.Muhammed’in Peygamberlik Yönü

Peygamberi diğer insanlardan ayıran en temel özellik onların vahiy almalarıdır.Bu anlamda Hz.Peygamber de sıradan bir insan değildir.O,bir insanda bulunabilecek bütün iyi ve güzel vasıflara sahiptir.Dürüst ve güvenilir biridir.Arkadaşları daha gençlik yıllarında onu ‘’Muhammedü’l-Emin’’ olarak tanıdıkları için ona ‘’Resulullah’’ demekte de zorluk çekmemişlerdir.Bu yüksek vasıflarından dolayı Allah onu Peygamber olarak seçmiş ve şöyle buyurmuştur:’’Muhammed Allah’ın Resulüdür…’’

Peygamberlik,insanların iradesine ve seçimine bağlı değildir.Peygamberler,Allah

tarafından seçilirler.Bu konuda Kur’an’da İbrahim suresinin 11. ayetinde,‘’…Allah,

kullarından dilediğine(peygamberlik) nimetini bahşeder…’’ buyurmuştur.Aldıkları

vahiy konusunda peygamberlerin tercih ve tasarruf hakkı da yoktur.Kur’an’da Hz.Peygamberin Allah’tan vahiy yoluyla gelen ilahi buyrukları gizlemeden,

eksiltmeden ve herhangi bir ilavede bulunmadan insanlara olduğu gibi ulaştırdığı vurgulanarak şöyle buyrulur;’’(Peygamber),bize isnat ederek bazı sözler uydurmuş olsaydı,mutlaka onu kudretimizle yakalardık.’’

HADİS İLMİ VE TEMEL KAVRAMLARI

HADİS İLMİ VE TEMEL KAVRAMLARI

1.Hadis İlminin Konusu ve Önemi

Hadis ilmi,Hz.Peygamberle ilgili rivayetleri senet ve metin yönüyle inceleyen,

hadisleri değişik yönleriyle değerlendiren ve bu değerlendirmenin usul ve kaidelerini belirleyen ilim dalıdır.Hadis ilminin amacı,Hz.Peygamberlerin söz,fiil,ahval ve vasıflarını bildirmektir.

Hadis ilmi, ‘’ Rivayetü’l-Hadis’’ ve ‘’Dirayetü’l Hadis’’ olmak üzere iki alt disiplinden oluşmaktadır.

Rivayetü’l-Hadis:Hz.Peygamberin söz,fiil ve takrirleriyle ilgili rivayetlerin belirlenmesini ve sonraki nesillere aktarılmasını konu edinir.Bu rivayetler ; sahih,cami,sünen,müsned ve mu’cem gibi hadis kitapları türleri içerisinde toplanmıştır.

’Dirayetü’l Hadis:Hadisin sened ve metninin incelenmesi ile ilgili kuralları tespit eder ve hadisin gerçekten Hz.Peygambere ait olup olmadığının ölçülerini belirler.

Hadis usulü olarak da bilinen bu ilim dalının amacı,rivayetin şartları ve çeşitlerini,

ravilerin taşıması gereken özellikleri belirlemek ve hadis metinlerini incelemektir.

Hadis ilminin amacı,Hz.Peygamberin söz,fiil ve takrirlerini ,ahlak ve vasıflarını doğru olarak tespit edip sonraki kuşaklara aktarmaktır.Hadis ilmi bu özelliğiyle Hz.Peygamberin tanınıp örnek alınması konusunda önemli bir hizmet görmektedir.

Zira Kur’an’ın bildirdiği gibi Hz.Peygamber Müslümanlar için her konuda ‘’en güzel örnek’’tir.Hz.Peygamberin tanınması ve Kur’an’ın doğru anlaşılması açısından da büyük bir önem taşır.

Hadis rivayetlerin kurallarıyla ilgili ilk uygulamalar hicri I.asırdan itibaren başlamıştır.Ancak bu uygulamalar yalnızca ravilerin güvenirliğinin sorgulanmasından ibaretti ve henüz yazılmamış sözlü kurallara dayandırılıyordu.

Hicri II. asrın başlarından itibaren tedvin çalışmaları başlamış ve böylece hadisler toplanmıştır.Hadis usulü ile ilgili müstakil ve kapsamlı eserlerin yazılması ise hicri IV.asrın başlarına denk gelmektedir.Bu süreç içerisinde hadis rivayetleri ile ilgili konular zamanla genişleyip sistematik bir hal almış ve böylece ‘’hadis’’ bir ilim dalına dönüşmüştür.

Hz.Muhammed’in Tebliğ ve Tebyin Görevi

3.Hz.Muhammed’in Tebliğ ve Tebyin Görevi

Tebliğ;sözlükte,taşımak,götürmek,ulaştırmak anlamına gelir.Peygamberlerin en temel görevlerinden biri ‘’tebliğ’’dir.Allah,Hz.Peygamberleri kendisine ilettiklerini tebliğ etmekle görevlendirilmiştir.O da bu görevini hakkıyla yerine

getirmiş ve veda hutbesinde bu tebliğ görevini yerine getirdiğine insanları şahit

tutmuştur.Kur’an’da,‘’…Peygambere düşen ancak apaçık bir tebliğdir.’’ buyrulmuştur.Allah Hz.Peygamberin bu görevini yerine getirmesi için teşvik etmiş

ve bu konuda karşılaşacağı tehlikelere karşı kendisini koruyacağını vurgulayarak şöyle buyurmuştur:’’Ey Peygamber!Rabb’inden sana indirileni tebliğ et.Eğer bunu yapmazsan onun verdiği peygamberlik görevini yerine getirmemiş olursun.Allah seni(inanmayan) insanlardan koruyacaktır.Allah,hakikati inkar eden insanları doğru yola iletmez.

Peygamberin görevlerinden biri de ‘’tebyin’’dir.Tebyin;beyan etmek,açıklamak,

izah etmek ve gerçeği ortaya koymak demektir.Bütün Peygamberler,sözlğ ve uygulamalı olarak bunu yerine getirmişlerdir.Hz.Peygamberde tebliğ ettiği vahyin içeriğini insanların anlamaları için gerektiğinde açıklamalar yapmıştır.İnsanların sorularını cevaplamış ve pek çok konuda onları düşünmeye yönlendirerek ayetleri daha iyi anlamalarına yardım etmiştir.Ayetlerin açık seçik anlaşılmasının en önemli sebebi,onun ayetleri bizzat yaşayarak sergilediği davranış ve uygulamalardır.

Hz.Peygamberin yaşantısı Kur’an’a uygun bir model oluşturmuştur.Bu anlamda Kur’an’da Nahl suresinin 44.ayetinde ,’’(O peygamberleri) apaçık belgeler ve kitaplarla gönderdik.İnsanlara,kendilerina indirileni açıklaman ve onların da (üzerinde) düşünmeleri için sana bu Kur’an’ı indirdik.’’ buyrulmuştur.

Peygamberlerin görevlerinden biri de ‘’teşri’’dir.Teşri;kanun ve hüküm koymak anlamına gelir.Peygamberler,yaşadıkları toplumda ortaya çıkan sorunlara çözümler getirmişlerdir.Onların tebliğ , teybin görevlerinin yanı sıra teşri sorumluluklarıda

vardır.Bu konuda A’raf suresinin 157.ayetinde şöyle buyrulmuştur;

’’O(peygamber);onlara iyilik emreder,onları kötülükten alıkoyar.Onlara iyi ve temiz şeyleri helal,kötü ve pis şeyleri haram kılar.Üzerlerindeki ağır yükleri ve zincirleri kaldırır.Ona iman edenler,ona saygı gösterenler,ona yardım edenler ve ona indirilen nura (Kur’an’a) uyanlar var ya, işte onlar kurtuluşa erenlerdir.’’

Bütün peygamberler gibi Hz.Muhammed de görev ve sorumluluklarını yerine getirken insanlardan kendisi için bir karşılık beklememiştir.Bu tutumları onların

dürüstlüğünün ve samimiyetinin en açık kanıtıdır.